دانلود مبانی نظری دلایل مقاومت معلمان در برابر تكنولوژی آموزشی

مقاومت معلمان (1 ) 

         بنابر ادبیات ویژه تكنولوژی اموزشی و تجربیات مصرف كنندگان و تولید كنندگان وسایل آموزشی معلمان در كلاسهای درس در برابر تكنولوژی آموزشی جدید آموزشی مقاومتهایی از خود نشان می دهند،كه این امر دلایل گوناگون دارد :

1. مهمتر از همه، خصلت محافظه كارانة مؤسسات آموزشی

2. هراس از اثرات تكنولوژی آموزشی بر نقش و بر مسؤلیتهای آنان

3. خشكی و انعطاف ناپذیری دست اندركاران سخت افزارها

4. عدم دخالت یا دخالت بسیار ناچیزمعلمان در تمام مراحل ساخت و ساز روشهای آموزشی متأثر از تكنولوژی جدید آموزشی هنگام بحث در مورد محافظه كاری مؤسسات آموزشی بیبای» پنج علت اساسی برای ایجاد حس مقاومت نزد معلمان در برابر نوآوریهای فنی برمی شمارد : ابهام در هدفهای آموزشی ،كه باعث تردید معلمان در كاربرد تكنولوژی جدید می شود، سؤتفاهم یا سؤتعبیر دربارة روشهای اصلاحی، همبستگی معنوی با نظام های سنتی آموزش و پرورش، مجزا شدن از دیگران و پهن شدن حاشیة كارایی و قابلیت تطابق بین معلمان مختلف.

یك دلیل دیگر مقاومت معلمان در هراسی نهفته است كه در برابر وسایل و ابزار جدید احساس می كنند. معلمان از قبول مسؤلیتهایی كه برای آن آمادگی قبلی نداشته باشند سرباز می زنند . آنان اغلب نگران هستند كه مبادا تكنولوژی بجای كمك و گسترش حرفه معلمی جانشین آن شود . آنان همچنین نگرانند كه مبادا آنچه

را كه‌ جوهر هستی حرفه ای » خود می شناسند ، از دست بدهند ، معلم از رقابت یك حریف غیر انسانی و شكست ناپذیر وحشت دارد .

معلمان از خلال تكنولوژی آموزشی قدرت و نفوذ خود را دركلاس درس و نیز استقلال عمل و خصوصیت حرفه ای خود را در معرض خطر می بیند و تكنولوژی را حائلی بین خود وشاگردانشان می پندارند و بالاخره تنزل موقعیت شغلی ، از دست رفتن حس حق شناسی و اعتبار نظام و پیش بینی كاهش بازار كار نیز مسائلی هستند كه افكار معلمان را در برابر تكنولوژی آموزشی بخود مشغول می دارند .

معلمان از نظر گاه های معنوی و مادی همان چیزهایی را از زندگی و كار انتظار دارند كه دیگران انتظار دارند و بنابراین تكنولوژی جدیدآموزشی را تهدیدی می پندارند

برای الگو های سنتی و آینده حرفه خود .معلمان می دانند یا احساس می كنند كه وظیفه اموزشی دراثر كاربست تكنولوژی آموزشی تغییر می یابد

 

 

-جیمزو آرفری- نورمن سی دال- پژوهشی در باره تكنولوژی آموزشی – ترجمه ناصر موفقیان تهران-فرانكلین1353

آنان بیش ازپیش مبدل می شوند به كارشناسان تشخیص مسائل آموزشی ، به برنامه نویسان درسی به مدیران فعالیت های آموزشی . ولی اگر معلم در موقعیتی كه متوجه خلاصی حق شناسانه » از وظایف سنتی خود شد ، بدون شك با اشتیاق از وظایف جدید خوداستقبال خواهد كرد . علاوه براین ، بعضی از معلمان واقعا صلاحیت لازم برای انجام وظایف جدید خود را ندارند و همین امر باعث تشدید هراس و خصومت و مقاومت آنان می شود .

سومین دلیل عمده مقاومت معلمان را در برابر تكنولوژی آموزشی وا می دارد ، عبارت است از عدم حساسیت و جهالت تولید كنندگان ، فروشندگان و عرضه كنندگان وسایل و لوازم كمك آموزشی جدید . یك گروه مهندسی ویژه خاطر نشان می دارد كه بسیاری از كوشش هایی كه برای كار برد تكنولوژی جدید آموزشی بكاررفته چیزی نبوده است جز انتقال تعبد آمیز و خشك لوازم و دستگاه هایی از دنیای صنعت یا از دنیای تفریحات و نمایش ها ، به كلاس درس ، كاربرد این لوازم اغلب بدون هرگونه توجه به روانشناسی معلمان صورت گرفته است ، در بسیاری از موارد با نتایج نامطمئن و گاه حتی مخرب » فروشندگان تكنولوژی خیلی دیر به فكر تولید سیستم های بدیع و مفید با قیمت مناسب افتادند ، ساختن فرایند آموزشی آنرا یا غنی تر سازند .

چهارمین دلیل عمده مقاومت معلمان در برابر تكنولوژی آموزشی این است كه غالبا آنان نقش های درجه دومی در برنامه ریزی و استعمال تكنولوژی تدریس داشته اند و یا حتی گاه كاملا از جریان كار بركنار نگه داشته شده اند .

معلمان ، نه فقط در برنامه ریزی ، در برنامه نویسی درسی ودر تصمیم گیری دخالت داده نمی شوند ، بلكه غالبا هیچگونه تعلیمات نیز در كاربرد تكنولوژی جدید به آنان داده نمی شود . بدین طریق ظهور واكنش هایی مانند سردی و كناره گیری و خصومت یا مخالفت مغالانه امری بدیهی خواهد بود .

شورای بین المللی توسعه آموزش در گزارشی یادآور می شود كه مابطور كلی در آموزش معلمان خودبرای كاربرد وسایل ارتباطی جدید اهمال كرده ایم و این امر با عوامل دیگر ، باعث شده است كه مقاومت در مقابل تكنولوژی جدید به صورت یكی از وجوه مشخصه بسیاری از كلاس های درس درآید . »

یكی ازموانع عمده كاربرد تكنولوژی آموزشی عبارت است ازآهنگ سریع تغییرات در زمینه تكنولوژی آموزشی است یك نوآوری جاری ممكن است خیلی زود كهنه شود ، به عنوان مثال ، تلویزیون كابل دار ، ضبط تصویر به طریقه ویدئو و آموزش به كمك كامپیوتر ، همه نماینده تغییراتی هستند كه مكن است به زودی سیستم فعلی پخش و انتشار رادیو – تلویزیون را به صورت یك روش كهنه درآورند .

یكی دیگر از موانع عمده كاربرد تكنولوژی آموزشی : هزینه زیادانواع واقسام سخت افزارها بنابر عقیده ای كه درگزارش آكادمی ملی مهندسی منعكس شده است ،

چیز لازم در حقیقت واحد كوچك و كم هزینه است كه شامل یك وسیله ضبط كم خرج و قابل استفاده برای دانش آموزان متوسط غیر منفی باشد .»

بنابراین مشكل است كه معلمان و مدیران مؤسسات آموزشی را به سرمایه گزاری در تكنولوژی موجود دعوت كرد ، درحالیكه همه آنها می دانند كه تمام سخت افزارهای جدید و امروزی آنها تا دوسال دیگرممكن است به صورت چیزهایی قدیمی و ازمد افتاده درآیند .

جیمز میلر » انجام پژوهش های دائمی رادرمورد تكنولوژی نرم افزارها ضروری می داند .

یوجین كوگان » اینطور نتیجه گیری می كند كه كلید تكنولوژی آموزشی مؤثر ومفید در نرم افزار نهفته است .

بدون پژوهش در مورد نرم افزارها نویدهای خفته درلوازم ووسایل كمك آموزشی جدیدهرگر شكوفا نمی شود .

 

گذری برتحقیقات صورت گرفته  

صاحب نظران معتقدند كه مسائل ومشكلات كشورهای قاره آسیا درمورد كاربرد تكنولوژی آموزشی در مدارس رامی توان به شرح زیر برشمرد :

1- ناهماهنگی موارد تدریس شده بانیازهای جوامع وغیرقابل انعطاف بودن این مواد كه خودمانع گسترش مواد درسی درآینده است .

2- كمبود مواد آموزشی مناسب .

3- كمبود معلم ناصلاحیت و آموزش دیده .

كیوان سعیدی زند (1378 ) در مقاله ای تحت عنوان مسائل ومشكلات تدریس تكنولوژی آموزشی درایران مفهوم تكنولوژی آموزشی رادركشور ایران مورد بررسی قرار داده است و ضمن انتقادهایی در زمینه شیوه های تدریس تكنولوژی آموزشی در مراكز تربیت معلم و دانشگاهها اظهار می دارد كه محدوه فهم تكنولوژی آموزشی در كشور ایران درترجمه چند كتاب وخرید دستگاههای نورتاب وغیرنورتاب برون نرفته ، كه این خود بیانگر نگرش نادرست نسبت به مفهوم تكنولوژی آموزشی است .

درادامه مقاله ضمن اشاره به تلقی نادرست دست اندركاران مسائل آموزشی از مفهوم تكنولوژی اظهار می دارد ، تغییرات عمده ای كه دردهه اخیر درایران انجام گرفته است تنها نام وسائل سمعی وبصری یا وسایل كمك آموزشی به تكنولوژی آموزشی را شامل شده است . آموزش ومفهوم تكنولوژی آموزشی دربسیاری از مراكز تربیت معلم ودانشكدههای تربیت نیز به همین ترتیب است ،دانشجو كه درطی تحصیل بایستی دست آوردهای تكنولوژی آموزشی وشیوه های بكارگیری آنها رابشناسد و بكارگیرد ، به غیراز پاره ای از اصلاحات و تعاریف وتصاویری از سخت افزارها و نرم افزارها درك دیگری ازتكنولوژی آموزشی در حیات آموزش خود كسب نمی كند ودر پایان نتیجه می گیرد كه طریق بهره گیری از تكنولوژی آموزشی می توان به والدینی كه باهم اقتصادی ، اجتماعی و نگرانی نسبت به آینده فرزندان خویش می كوشند تا مطلوبترین شرائط را برای ارتقا مدارج تحصیلی فرزندانشان فراهم نمایند كمك نمود .

خسرو قلعه نوعی1 از مقالات تحت عنوان تكنولوژی آموزشی وضرورت تحول در نظام آموزش وپرورش كه در شماره سال 1379- 1379 وشماره 20 سال تكنولوژی ش شده ضمن اشاره به ضرورت به كارگیری تكنولوژی آموزش دراكثر آحاد ونهادهای جامعه متذكر شده است كه ازجمله نهادهایی روبه رو شده ، كمتر دستخوش تغییر و تحول شده است ، نهاد آموزش و پرورش می باشد،سپس سوالی مطرح كرده اند كه چه عاملی یا عواملی باعث شده اند كه درطول این مدت فضاهای آموزشی ما بدونتغییر باقی بماند در صورتی كه انتظار معقول در آنست كه نطفه هرگونه تحول و نوآوری وابداع  اكتشافات ابتدا در فضاهای آموزشی منعقد شده است و درهمین جا كند

 

1-شجاعی قلعه نوعی خسرو – تكنولوژی آموزشی و ضرورت تحول در نظام آموزش و پرورش- مجله رشد و تكنولوژی آموزشی- شماره های2،5 سال79-78

وسپس حاصل آن بصورت علم تكنولوژی آموزش به سایر نهادهای جامعه عرضه گردد ایشان در ادامه بحث خود علل عدم رشد تكنولوژی آموزش و بكارگیری مناسب آن درنظام آموزش و پرورش ناشی از مشكلات می دانند كه مبتلا به آن است . اهم این مشكلات عبارتند از :

    الف ) افزایش متقاضیان آموزش و پرورش : كه این خود نیز به دلیل تغییر در نگرش مردم نسبت به تصمیم و تربیت طی چند دهه اخیر و افزایش سریع جمعیت می باشد .

     ب ) توسعه هوم : اشیان به نقل از آقای استر STEHOR  رئیس سابق دانشگاه ایندیانا اظهار می دارد كه پس از گذشت 5 سال میزان علم و اطلاعات بشریت به جهان هستی به عنوان علم یا ناقص اند و یا كهنه ومنسوخ شده اند .

در ادامه بیان می دارد كه در هرجامعه نقش انتقال میراث فرهنگی نسل های آینده را نهادهایی آموزشی به عهده دارند ، میراثی كه لحظه لحظه در افزایش است . بنابراین هرچه حجم آن بیشتر باشد ، دشواری و زحمت نهادهای آموزشی بیشتر می شود . این میزان زمانی به روشنی مشخص می شود كه انتظار داشته باشیم جامعه هم در صحنه رقابت های علمی و بین المللی هماهنگ و پیشتاز باشد .

حضور در زمان ایجاب می كند كه نهادهای آموزشی ارتباط بسیار نزدیك و مداومی با سایر محافل علمی و تحقیقی بین المللی داشته باشند و هرگونه تغییر و نوآوری و اكتشافات را بدون تاخیر در زمینه علوم مختلف دریافت و دربرنامه تحصیلی و آموزش خود وارد كنند . نظام آموزش و پرورش ما به سبب حفظ قالب اولیه خود در ارائه خدمات آموزشی از جنبه های كمی و كیفی با دشواریها روبروست و از این دشواریها می توان افزایش متقاضیان توسعه علوم ، افزایش هزینه سرانه تحصیل ، جذب و نگهداری نیروی انسانی كمبود فضاهای آموزشی ناشی از آنها با تحولات علمی و تكنولوژی اشاره نمود و عوامل درون سیستم آموزشی است عبارتند از :

  الف ) كمبود نیروی انسانی متخصص و نبود نظام ارزشیابی صحیح از كارشاغلان آموزشی

   ب  ) اعمال شیوه ای مدیریت غیرعلمی

   ج  ) احداث واحدهای آموزشی و ضوابط حاكم بر تاسیس آنها

    د  ) افت تحصیلی و اثار آن

    ه  ) توزیع ناعادلانه امكانات آموزشی

نعمت همت زاده1 در مقاله ای تحت عنوان وم به كارگیری تكنولوژی پیشرفته در آموزش و پرورش و موانع كاربرد آن در كشور ایران در مجله رشد تكنولوژی آموزشی شماره 4 سال تحصیلی (81 – 80 ) به موارد زیر اشاره نمود :

1- یكی از دلایل به كارنگرفتن تكنولوژی آموزشی در مدارس ونبودن متخصص كافی ومعلم تكنولوژیست است .

 

1همت زاده نعمت- وم بكارگیری تكنولوژی آموزشی پیشرفته در آموزش و پرورش و موانع كاربرد آن در ایران مجله رشد تكنولوژی آموزشی ،شماره4 سال1381

   2- نبودن انگیزه های كافی در بهره گیری از تكنولوژی آموزشی كه به نوعی با انگیزه های شغلی ودلایل دیگر ارتباط دارند ازجمله :

الف ) نبودن روان كار منظم و سیتماتیك كه خود سبب می شود بعضی از ابزارها و وسایلی كه برای رسیدن به هدف اصلی قرارگیرند ، خود هدف واقع می شوند : برای مثال امتحان كه وسیله ای برای هدایت و یادگیری خود هدف واقع می شود و معلمانی كه قبولی بیشتری بدهند یا بتوانند شاگردان را قالبی تر بار بیاورند مورد تقدیر قرار می گیرند . همچنین اغلب مسئولان آموزش و پرورش كه از مراكز تربیت معلم بازدید می كنند به جای اینكه به اصول و فلسفه وجودی تشكیل این مراكز و تحقیق اهدافی كه براساس آن این مراكز ایجاد شده است ، توجه داشته باشند به ظاهر امر می پردازند و تا به حال دیده نشده است كه از كیفیت برنامه های آموزشی و تدریس و میزان بار علمیدانشجویان این مراكز و تحقیق اهداف اصلی وكارایی افراد فارغ التحصیل ارزشیابی دقیق و علمی به عمل آید .

    ب ) مسائل اقتصادی و جاذبه های مادی نه تنها در كابرد تكنولوژی آموزشی بلكه در تمام ابعاد دیگر تعلیم و تربیت تاثیر می گذارد و این امر خود یكی از دلایل عمده افت تحصیلی نیز هست .

3 – اعمال شیوه های مدیریت غیر علمی و ناآگاهی مدیران از مفهوم تكنولوژی آموزشی و نقش آن درپیشبرد و اهداف آموزشی و محافظه كاری و تحجر عده ای در قبال هر گونه تحول و تغییر  روشها و بهره گیری از تكنولوژی آموزشی در امر تدریس و یادگیری .

4  - نبودن نظام ارزشیابی صحیح از كار معلمان به طوری كه میان آن كه آب می آورد با آنكه كوزه می شكند ، تفاوتی موجود نیست .

5 – كمبود امكانات مالی و اقتصادی به منظور ایجاد و تجهیزات فضاهای آموزشی مناسب .

6 – ساختار نا مناسب نظام تعلیم وتربیت فعلی كه یك نظام معلم و به قول پائولوفر یك نظام بانكی » است و از یك خصوصیات نقالی و نقابی برخوردار است چنین سیستم آموزشی به مفهوم جویدن آن بی نیاز است .

7 – نبودن التزام های لازم و قانونی در بكارگیری تكنولوژی آموزشی به طوری كه هیچكس خود را مم به هیچ گونه حركتی در این مورد نمی بیند .

 8 – نبودن التزام های لازم و فراهم نبودن موقعیت و زمینه مساعد برای بكار گیری تكنولوژی آموزشی .

 9-آگاه نبودن جریان معلمان ودیگردست اندركاران ازنقش و تاثیر و روش بكار گیری تكنولوژی آموزشی اصولا معلمان همان طور كه آموزش دیده اند ، همان طور آموزش می دهند ، در حالی كه كارورزی و بازآموزی معلمان باید مداوم باشد .

10 – رفتن معلمان به شغل دوم به منظور تامین هزینه اوقات آنان را اشغال می كند و مجال تفكر و استفاده از تكنولوژی آموزشی را به آنان نمی دهد ، متاسفانه دانشجویان تربیت معلم از روزی كه وارد مراكز تربیت معلم می شوند به تدریج یادمی گیرندكه چگونگی معلمی را به عنوان یك شغل چنینی بپذیرند و .

11 – جایگزین غلط تخصص ها كه سبب هدررفتن سرمایه های ملی میشوند و میزان بهره دهی افراد را در جامعه به حداقل كاهش می دهد .

12 – ازدیاد نسل كودكان ، حضور سالانه یك میلیون كودك اضافی در مدارس و نبودن پیش بینی و برنامه ریزی آموزشی لازم و توسعه و تجهیز مدارس مطابق افزایش جمعیت .

دكتر علی اكبر شعاری نژاد1 در مقاله ای تحت عنوان چرا تكنولوژی ؟ در خصوص مشكلات كابرد تكنولوژی آموزشی یا تدریس كه در مجله رشد تكنولوژی آموزشی شماره  2/1 سال تحصیلی ( 72 – 71 ) درج شده است موارد زیر را برشمرده است .

1 – تغییر فكر : تغییر كلیشه ای هرگز به فرد اجازه نمی دهد در غیر آنچه هست بیندیشد ، كاربرد تكنولوژی با تفكر كلیشه ای سازگار نیست .

2 – تغییر گرایش : معلم وقتی می تواند روشهای عادی خود را تغییر دهد و به صورت یك تكنولوژیست كار كند كه نسبت به تكنولوژی آموزشی گرایش یا نگرش مثبت داشته باشد و ضرورت استفاده از ان را صادقانه بپذیرند .

3 – تغییر عادات و روشهای عادی : تغییر این دو فرایند مستم تغییر عادات است و معلم ناگزیر خواهد شد شیوه های معتاد خود را كنار بگذارد و با تحمل و صبر و حوصله جدید تدریس را كنار بندد .

4 – مطالعه مجدد در روانشناسی یادگیری : این نكته اساسی را فراموش نكنیم كه تكنولوژی آموزشی محصول و مرهون یافته های جدید روانشناسی یادگیری یعنی استفاده از وسایل فنی آموزشی گوناگون با مبانی روانشناختی است وچیزی نیست كه تحصیلات دانشمندان آن خلق كرده باشد . بنابراین یادگیری مؤثر اطلاعات و مهارتهای متعدد و متنوع و روز افزون بدون استفاده از تكنولوژی آموزشی غیر ممكن است .

برای اینكه معلم این حقیقت رابپذیرد باید مجددا به مطالعه روانشناسی یادگیری و این درس در مراكز تربیت معلم كشور بطور جدی برگزار شود .

5 – مطالعه مداوم :معلم امروز نمی تواند به آنچه كه زمانی آموخته ، قانع باشد و به همین اكتفا كند . بلكه ناگزیر است همیشه در حال مطالعه همه جانبه باشد و معلمومات پیشین خود را كهنه تلقی كند . زیرا انسان معاضر نیازهای علمی و روانشناختی خود را دارد واطلاعات كهنه و قبلی برای ی آنها كافی نیست .

6 – تجدید نظر در مفاهیم درس : استفاده مؤثر از تكنولوژی آموزشی زمانی امكان پذبر است كه در مفاهیم درسی تجدید علمی اساسی به عمل آید نه اینكه مقدار صفحات كتابها كم

 

1شعاری نژاد علی اكبر، چرا تكنولوژی آموزشی؟ مجله رشد و تكنولوژی آموزشی، شماره2/1 سال تحصیلی 72-71

 

 

 یا زیاد شود ، كارشناسان یا برنامه ریزان درسی و معلمان ناگزیرند بدانند كودكان و نوجوانان

امروز به چه مفاهیمی ، در علوم و متون مختلف نیاز دارند تا اموروز و فردا از زندگی مطلوبی برخوردارند .

7 – كشف وسایل ، روشها وتكنیك های آموزشی : معلم معتقد به آموزش و پرورش و وم استفاده از تكنولوژی آموزشی ناگزیر است پیوسته برای كشف وسایل ، روشها و تكنیك های آموزشی مؤثرتر بكوشد كه این نیز طبعا چندان كار آسانی نیست .

 

8 – ساخت وسایل : این حقیقت را هرگز فراموش نكنیم كه وسایل ماشینی امروز ابتدا به صورت كامل نبوده اند و بتدریج و با گذشت زمان به این صورت پیچیده و كامل درآمده اند . بنابراین ، هر معلم به خصوص در دوره ابتدایی و راهنمایی می تواند بعضی وسایل آموزشی ساده را شخصا درست كند و دانش آموزان نیز می توانند و حتی با اشتیاق می خواهند كه او را در این امر یاری كنند . این مستم تلاش و وقت بیشتر در خارج از كلاس است . وزارت آموزش و پرورش می تواند با دادن امتیاز معلمان به كشف و ساخت وسایل آموزشی و استفاده از آنها تشویق كند .

9 – كاربرد وسایل آموزشی :كاربرد مؤثر تكنولوژی آموزشی مستم یادگیری و تمرین است كه تشكیل كارگاه های ویژه معلمان در طول سال تحصیلی ( حتی در روزهای كار نه در تعطیلات ) می تواند مفید باشد و دكتر علی اكبرشعاری نژراد  در انتها چنین نتیجه می گیرد كه تكنولوژی آموزشی زمانی به مدارس ما راه خواهد یافت :

_  معلمان با آن آشنا شوند و آن را دریابند .

_ به تكنولوژی آموزشی و ضرورت استفاده از آن معتقد باشند .

_ به این اعتقاد عمل كنند زیرا عمل مظهر اعتقاد است .

حافظه باطنی ( 1372 ) تحقیقی پیرامون بررسی میزان استفاده از وسایل كمك آموزشی در مدارس استان آذربایجان شرقی انجام داده است . حاصل این تحقیق كه زیر نظر شورای تحقیقات اداره كل آموزش و پرورش استان مذكورانجام گرفته به قرار زیر می باشد :

_ بالغ بر هشتاد درصد افراد گروه نمونه اظهار داشتند معلمینی كه از تكنولوژی آموزشی در تدریس استفاده می كنند مورد تشویق مسؤلین بالا قرار نمی گیرند .

_ وسایل كارگاه ها و آزمایشگاهی موجود در مدارس استان متناسب با تعداد دانش آموزان نیست .

_ بسیاری از مدارس استان آذربایجان شرقی در تهیه وسایل كمك آموزشی با مشكلات مالی مواجه هستند .

_ بسیاری از مدارس استان آذربایجان شرقی فاقد كارگاه آزمایشگاه ، و  كتابخانه بوده اند .

 پرویز مشایخی ( 1372 ) در رساله تحقیقی كارشناسی ارشد خود كه با همكاری اداره كل آموزش وپرورش استان مازندران در مورد عوامل بازدارنده استفاده از تكنولوژی آموزشی در فرایند بازدهی و یادگیری از دیدگاه معلمان ابتدایی انجام داده است به نتایج زیر دست یافته است :

_ فقدان امكانات فیزیكی مناسب و تجهیزات آموزشی موجب عدم استفاده از آنهان گردیده است .

_ بسیاری از آموزگاران با مفهوم جدید تكنولوژی آموزشی آشنایی ندارند .

_ بسیاری از آموزگاران به اهمیت تكنولوژی پی نبرده اند .

_ بسیاری از آموزگاران به دلیل سادگی اجرای روش سنتی برآن عادت كرده اند .

در تحقیقی كه جمشید نظری(1372 ) با عنوان بررسی علل عدم تمایل معلمان به استفاده از وسایل كمك آموزشی زیر نظر شورای تحقیقات آموزش و پرورش استان كرمانشاه انجم شده به نتایج زیر دست یافته است .